In navolging van de update van 22 mei ontving het secretariaat op 1 december wederom een mail van Rien de Graaf, kerkrentmeester van de Hervormde Kerk in Stavenisse:
Eindelijk goed nieuws te melden van het praalgraf, na een lange periode van onzekerheid over de datum dat de IBach behandeling kon plaatsvinden. De conclaaf was met de te behandelen onderdelen vanuit de Grote Kerk van Breda en andere onderdelen vanuit Duitsland niet voldoende gevuld en daardoor werden de kosten te hoog, en bovendien kwam de uiterste houdbaarheidsdatum van het methylmethacrylaat in zicht.
Na lang beraad hebben de Duitse overheid en de Kerk van Breda ervoor gezorgd dat het resterende bedrag door hun werd betaald. Voor de frontplaat zijn geen extra kosten in rekening gebracht, dus dat was voor ons een mooi gebaar.
De frontplaat is op 14 november naar Zottegem gebracht en Tim Kemperman heeft hem op 25 november opgehaald en naar de kerk van Stavenisse gebracht. Nu zijn dus alle onderdelen weer “thuis”. Het plan is om op 1 december de frontplaat te plaatsen en dan verder alles te gaan afronden. Daarna de werkvloer verwijderen en het houten hek tussen de preekstoel en de muur weer terugplaatsen. Als dit alles is gebeurd is het praalgraf weer in volle glorie in Stavenisse te zien. Wij hopen u op een later tijdstip uit te nodigen en te informeren over de onthulling.
Bij deze het vervolg-verslag van Erik Jan Brans, één van de restaurateurs:
Donderdag 22 mei: voorbereiden opbouw voor verhoging achter de tombe.
Maandag 26 mei: opbouw achter de tombe.
Dinsdag 27 mei: opbouw achter de tombe.
Woensdag 28 mei: opbouw achter de tombe.
Maandag 2 juni: opbouw achter de tombe.
Dinsdag 3 juni: opbouw achter de tombe.
Woensdag 4 juni: opbouw zwarte platen achter de tombe.
Donderdag 5 juni: opbouw zwarte platen achter de tombe.
Vrijdag 6 juni: opbouw zwarte platen achter de tombe.
Dinsdag 10 juni: opbouw zwarte platen achter de tombe.
Woensdag 11 juni: voorbereiding om de voluten plaatsen. (Wat zijn voluten?)
De frontplaat ligt nog steeds in Zottegem. In een eerdere mail beschreef ik de problemen bij Ibach, waardoor de blokken voor Breda en ook de frontplaat op dit moment niet kunnen worden behandeld. De restauratie van verschillende projecten in Duitsland zijn stil komen te vallen waardoor op de rol staande behandelingen zijn uitgesteld en nieuwe nog
niet aangemeld, waardoor Ibach de autoclaaf niet kan vullen.
Het middel dat zij gebruiken heeft echter een beperkte houdbaarheidsdatum. Als deze vóór de huidige vulling afloopt zullen ze geen nieuwe maken totdat ze weer aan de gang kunnen. Dat betekent dat behandeling van “onze” blokken erg ongewis wordt. Er wordt nu gekeken naar een manier om de extra kosten van een behandeling van de blokken in een niet volle autoclaaf te dekken, zodat het nog met het huidige materiaal kan. Daar wil de Duitse overheid een deel van dragen en gevraagd is aan Breda om ook mee te dragen. Daar wordt nu over onderhandeld en zodra ik daar iets over weet zal ik dat delen. Wat het één en ander in ieder geval wel betekent is dat de frontplaat nog veel later terug zal komen.
Donderdag 12 juni: plaatsen van de voluten en onderdorpel met filmmaker Sander Snoep voor beelden van de documentaire.
Vrijdag 13 juni: voluten op de goede plaats gebracht, domeinnaam de voluten geplaatst en vastgemaakt aan elkaar door de oude bronzen staven.
Woensdag 18 juni: voorbereiden zwarte platen plaatsen op achterste deel van de tombe.
Donderdag 19 juni: deel bovenzijde achter de tombe afgedekt met zwarte platen.
Vrijdag 4 juli: laatste zwarte platen achter de tombe geplaatst zodat deze ruimte weer is afgesloten en de beide putti’s weer kunnen worden teruggezet.
Donderdag 10 juli: zwarte platen achter tombe geplaatst en s’middags vergadering met Hendrik Jan en Erik Jan.
Maandag 11 augustus: beeltenis terug plaatsen op de tombe, Sander is er weer om te filmen.
Maandag 25 augustus: gereedschap en andere spullen opgeruimd.
Woensdag 27 augustus:
Vanmorgen in Zottegem geweest en daar ook over de frontplaat gesproken. Als het goed is ligt hij in de droogkamer, maar het is op het moment erg moeilijk om contact te krijgen met IBACH. De man die dat proces bestiert is ziek en men heeft tot nu toe geen ander kunnen bereiken die weet hoe het er voor staat. Zowel van Monument Vandekerckhove als van BBM uit wordt geprobeerd duidelijkheid te krijgen. Hoopte wat meer te weten te komen, maar dat lukte dus niet.
Vrijdag 29 augustus:
Ik hou jullie op de hoogte. Ik heb trouwens nog een keer de bevestiging gekregen dat de meerkosten die er op zitten vanwege de te kleine lading voor de autoclaaf niet zullen doorberekend aan jullie. Die nemen de Denkmalpfleg en de Grote Kerk Breda voor hun rekening.
Maandag 8 september: test voor tekst plaat opnieuw opmaken.
Vrijdag 19 september:
Hierbij doorgestuurd de offerte voor de behandeling van de frontplaat. Ik stuur hem je nu pas omdat ik even met Ben Massop wilde overleggen hoe het erbij staat en of dit klopt in het geheel. Dat is zo en de frontplaat ligt nu in de droogkamer.
Afhankelijk van wanneer de laatste blokken die samen in de autoclaaf moeten de juiste droging hebben bereikt gaan ze de autoclaaf in. De prognose is dat hij eind oktober begin november klaar is. De frontplaat komt dan weer naar Stavenisse en dan moeten we samen met Hendrik kijken wat er nog aan gerestaureerd moet worden. Gaat allemaal niet snel, maar dankzij de bijdrage van een Duitse stichting, Ibach zelf en de gemeente Münster kan het voor de normale prijs. Kritisch is de datum van betaling van de rekening die Ibach stuurt. Die stuurt hij als Ben de stukken inclusief de frontplaat goedkeurt. Ibach geeft echter de blokken pas vrij als de rekening betaald is. Aangezien Breda grote haast heeft wordt dat vanuit de GKB meteen gedaan en moeten wij dat ook doen om hun blokken niet op te houden. Ik hou daarvoor de vinger aan de pols.
Woensdag 8 oktober:
Frontplaat is zeer fragiel en een versteviging van met name de versuikerde oppervlakken zou gestopt kunnen worden door hem te behandelen volgens de methode Ibach.
Voor deze behandeling mag het zoutgehalte niet te hoog zijn. Daarom is hij vorig jaar ontzout en zou naar Ibach gebracht kunnen worden. Omdat transport naar Duitsland vrij kostbaar is en er een lading van de Grote Kerk Breda naar Ibach zou gaan leek het handig deze twee vrachten te combineren. Het zat tegen met het naar beneden brengen van het zoutgehalte van de blokken uit Breda, daarvoor waren drie extra behandelingen nodig die ca. 6 maanden vertraging gaven. Bij elke volgende behandeling was de verwachting dat het de laatste zou zijn, dus zou het het waard zijn die nog even af te wachten. Achteraf hadden we hem beter meteen kunnen sturen.
Toen de plaat en de blokken uit Breda bij Ibach waren kwam de mededeling dat ze niet meteen konden worden behandeld, omdat een zending uit Keulen gecancelled was en daarom de autoclaaf niet vol kon worden gepakt. De kosten van de behandeling in een gedeeltelijk gevulde autoclaaf zijn even hoog als van een volle, waardoor voor de behandeling zeer hoge meerkosten zou moeten worden berekend. Na dit bericht kwam het bericht dat het conserveringsmiddel aan het eind van de houdbaarheid raakte en vervangen zou moeten worden wat extra hoge meerkosten zou opleveren als het alsnog zou gebeuren. Een lobby getrokken door Ben Massop heeft erin geresulteerd dat de meerkosten door verschillende partijen worden gedekt.
Dit resulteerde dus in geen meerkosten voor Stavenisse!!! Meerkosten die overblijven worden gedragen door de Grote Kerk. Op het moment ligt de partij te drogen. Verwacht wordt dat het vochtgehalte eind van de maand, begin november zover is gedaald dat kan worden behandeld. Frontplaat zal dan medio/eind november terug zijn.
Maandag 10 november:
Ik kreeg een mailtje met de mededeling dat vandaag de autoclaaf open gaat. De komende week wordt de frontplaat afgewerkt en klaar gemaakt voor vervoer. Vrijdag gaat hij naar Zottegem en Tim regelt met Monument en/of BBM hoe de plaat naar Stavenisse komt. Van Tim begreep ik dat hij hem dan eerst gaat plaatsen, de lijst en het beeld terug plaatst en dan de plaat gaat restaureren. Ik denk dat het goed is dat Hendrik en ik langskomen als de plaat geplaatst is om te bespreken wat en hoe de plaat verder gerestaureerd wordt en sowieso nog een keer het geheel langs te lopen. Tim, kun je aangeven wanneer we dat kunnen doen?
Foto’s van de voortgang van de restauratie zijn hier te vinden.

0 comments