Franciscus Lieftinck (1835 – 1917) begon zijn loopbaan als predikant. Twintig jaar later trad hij toe tot de Tweede Kamer waar hij achtendertig jaar lang zou blijven zitten. Hij behoorde tot het kamp van de vooruitstrevende liberalen. Vanaf 1908 was hij het oudste lid (nestor). Met zijn uiterlijk van stoere patriarch met baard en snor was hij een favoriet van de cartoonisten van zijn tijd. Als parlementariër was hij getuige van de ontwikkelingen van zijn tijd. Dit boek is daarom meer dan een simpel levensverhaal, het is ook – misschien zelfs vooral – de weergave van een tijd.
Om te beginnen bepaalde zich de leefwereld van Franciscus Lieftinck tot die van het protestantse kerkvolk in een tijd dat de strijd tussen de ‘orthodoxen’ en de vrijzinnigen bijzonder fel was. Toen hij de arena van de nationale politiek betrad, kreeg voor hem de werkelijkheid een wijdere dimensie. Wanneer de lezer met Franciscus Lieftinck de tweede helft van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw doorloopt, wordt hij met de meest uiteenlopende zaken geconfronteerd. Het is interessant te zien hoe in zijn tijd een verkiezingsstrijd verliep. De lezer gaat zich bezighouden met de onderwijskwestie die in Franciscus’ dagen de gemoederen hoog deed oplopen. Hij wordt eraan herinnerd dat in die tijd de sociale wetgeving door de liberalen werd gedragen.
Naast deze punten van algemene aard ontmoet de lezer enkele bijzondere personen, te beginnen met kopstukken van de Nederlandse politiek: Domela Nieuwenhuis, Troelstra, Goeman Borgesius, De Savornin Lohman. Als prominent binnen de vrijmetselarij had Franciscus een nauwe band met Prins Alexander, de zoon van koning Willem III. De lezer maakt daarnaast kennis met de schilder Hendrik Dirk Kruseman van Elten, met een prins Bonaparte, auteur van een boek over Suriname, met Adam Zelle, die de vader was van Mata Hari, met de Perzische sjah Nasreddin…
Wie weet nog van het zinken van het oorlogsschip De Adder voor de kust van Scheveningen, waarbij de voltallige bemanning verdronk? Voor Franciscus was het aanleiding tot het houden van een van zijn meest geruchtmakende kamerbetogen. Hij stond bekend om zijn welbespraaktheid en humor. In de notulen van de Handelingen van de Staten-Generaal, die sinds kort digitaal te raadplegen zijn, is daarvan genoeg bewijs te vinden.
Franciscus Lieftinck is de betovergrootvader van de auteur. Het boek is bestemd voor lezers met een brede historische interesse.
Het Familiefonds Hurgronje heeft een financiële bijdrage geleverd aan de publicatie van dit boek.
0 comments