Aan het woord is Maartje Duin:
Na ‘De plantage van onze voorouders’ ben ik mij verder gaan verdiepen in mijn voorouders. Specifieker, in de relatie tussen mijn overgrootmoeder, Marietje gravin van Lynden – Calkoen (1886-1986), en haar dienstbode, Mina Marinusse (1912-2003). Een halve eeuw waren hun levens innig met elkaar verstrengeld: voor de oorlog op kasteel Ter Hooge bij Middelburg, nadien op Berkenbosch in Oostkapelle.
Als achterkleindochter van de gravin heb ik beide vrouwen gekend en voel ik al een leven lang ongemak over hun verhouding, die ik als het toonbeeld van onvrijheid zie. Maar wat betekende vrijheid in het Zeeland van de jaren ‘30? En hoe veranderde dat in de voor vrouwen revolutionaire twintigste eeuw?
In de podcast serie ‘Mina & mevrouw’ ga ik op zoek naar antwoorden. In gesprekken met familie en bekenden van zowel Mina als mevrouw stuit ik op een rijkgeschakeerde vrouwengeschiedenis die mijn aannames steeds opnieuw doen kantelen. In acht afleveringen vertelt ‘Mina & Mevrouw’ een verhaal over klasse, keuzevrijheid en afhankelijkheid, dat generaties lang doorwerkt. Het roept grotere vragen op: wat gaven Mina en Mevrouw ons mee over wat je als vrouw kunt zijn? En kun je je ooit losmaken van je achtergrond?
Archiefonderzoek
Als nazaten van Marietje gravin van Lynden – Calkoen verkeren wij in de gelukkige omstandigheid dat de dagboeken die zij van haar 13e tot haar 100e bijhield, bewaard zijn gebleven. In niet minder dan 87 delen beschrijft zij van dag tot dag haar jeugd, haar huwelijk met Rudolph Willem graaf van Lynden, het vooroorlogse leven op kasteel Ter Hooge bij Middelburg en het naoorlogse op Berkenbosch bij Oostkapelle. Van historici begrijp ik dat we een schat in handen hebben.
Het ontsluiten van deze dagboeken is een zeer arbeidsintensief proces, waarvoor ik een jaar geleden een werkgroep van familieleden heb gevormd. Met assistent Lotteke Boogert, afstuderend historica, zijn we bezig om ze te inventariseren en delen te transcriberen. We werken toe naar een inventaris waarin een ieder kan zoeken op naam of gebeurtenis.
Publieksbereik
Fragmenten uit de dagboeken zullen worden opgenomen in de podcast. Daarmee hopen we net zo’n groot publiek te bereiken als ‘De plantage van onze voorouders’, dat ruim 1,5 miljoen keer werd beluisterd. Het VPRO geschiedenisprogramma OVT (NPO Radio 1), waar de serie voorjaar 2024 zal worden uitgezonden, is al goed voor 250.000 luisteraars.
Daarnaast zetten we d.m.v. een publieksprogramma specifiek in op een Zeeuws publiek. We organiseren een reeks bijeenkomsten op verschillende locaties, waarbij we het publiek vragen om hun ervaringen over thema’s uit de podcast te delen. Dit traject zullen we het komend jaar verder ontwikkelen. Het Nazomerfestival heeft zich als partner aan dit onderdeel verbonden.
Een belangrijke bijvangst van de research is dat de dagboeken zullen worden overgedragen aan het Zeeuws Archief. Dit heeft al aan het project bijgedragen door de dagboeken kosteloos te scannen. Over de mate / termijn van openbaarmaking moeten we het als nazaten nog eens worden i.v.m. privacy van nog levende familieleden. Dit besluiten we als alle delen zijn gelezen en verwerkt.
Het Familiefonds Hurgronje heeft een financiële bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de podcast serie.
0 comments