Boek over de bunkerhospitalen van Vlissingen

9 februari 2024

In de zomer van 2023 bleek bij het bodemonderzoek van twee bouwkavels aan de Prins Hendrikweg in Vlissingen de aanwezigheid van twee bunkers. Het is bekend dat deze bunkers hier waren geweest. Een aanwezigheid was echter een verrassing. In de jaren zestig waren alleen de daken eraf gesloopt. Zo kwamen twee Duitse bunkers van het type 134S zonder dak uit de grond. Dit waren gewondenverzamelplaatsen behorende tot het hier gelegen bunkerhospitaal.

De Walcherse Archeologische Dienst (WAD) en de Stichting Bunkerbehoud hebben hier in nauwe samenwerking onderzoek gedaan. Tijdens het archeologisch onderzoek startte het archiefonderzoek wat resulteert in het boek:
‘De twee bunkerhospitalen binnen het Verteidigungsbereich Vlissingen.’

De Slag om de Schelde begon op maandag 4 september 1944 met de Britse inname van de havenstad Antwerpen en eindigde op 8 november 1944 toen de Duitsers zich in Vrouwenpolder overgaven. Precies 79 jaar na aanvang van deze slag, begonnen op maandag 4 september 2023 de twee weken durende archeologische opgravingen van twee onverwachts gevonden Duitse gewondenverzamelbunkers aan de Prins Hendrikweg in het havengebied van Vlissingen. Gelijktijdig werd gestart met het schrijven van dit boek. Dit uit fascinatie omdat de vondsten correspondeerden met wat te lezen valt in de beschikbare Duitse documenten.

Vlissingen was door de Duitsers veranderd in een vesting. Hierin zijn twee grote militaire hospitalen gebouwd, die ieder bestonden uit vijf bunkers. Eén kwam te liggen bij het ziekenhuis Bethesda (het huidige ADRZ) en de ander kwam in het havengebied. Tijdens de slag om de Schelde arriveerden ruim vijfduizend gewonden in de haven van Vlissingen. Gezien de capaciteiten van het hospitaal een veel te hoog aantal. Artsen en verpleegkundigen waren door de grote toestroom doorlopend aan het werk. In deze twee maanden zijn tussen de duizend en tweeduizend operaties verricht. Gezien de beperkte mogelijkheden was het zaak dat de gewonden hier niet langer dan gemiddeld twee dagen verbleven. Na de primaire behandeling werden zij voor verdere zorg met Rode Kruisboten via het Kanaal door Walcheren en de Zeeuwse binnenwateren naar Dordrecht overgebracht.

Voor het eerst een boek over de Zeeuwse oorlogsgeschiedenis uit het najaar van 1944 waarin archeologie een essentieel aandeel heeft. Letterlijk komen hiermee aangrijpende verhalen uit de grond. De combinatie archeologie en archiefonderzoek vormt een nieuwe rijkdom binnen de geschiedschrijving over de Slag om de Schelde.

Het Familiefonds Hurgronje heeft een financiële bijdrage geleverd aan de publicatie van dit boek.

Share your thoughts
{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}