Een Zeeuw in dienst van de Spaanse koning
Philibert van Serooskerke vervulde tijdens het begin van de Opstand de hoogste bestuursfuncties in Zeeland en Bergen op Zoom. In een periode waarin steeds meer noordelijke bestuurders en edelen de kant van het calvinisme kozen bleef Philibert het katholicisme en de Spaanse troon trouw, en kwam daardoor aan de verkeerde kant van de geschiedenis te staan.
De handelingen van Philibert bleken essentieel voor het verloop van de beginjaren van de Opstand. Deze biografie biedt een fascinerend inzicht in een zijde van de Opstand die structureel onderbelicht bleef.
- Vroege reformatie in Zeeuwse havensteden door handelscontacten met Rouaan, La Rochelle, Le Havre.
- Rapport door opperbaljuw Van Serooskerke aan stadhouder Willem van Oranje en landvoogdes Margaretha van Parma over Normandische schepelingen die – voorafgegaan door trommelaars en pijpers – ‘psalmzingend op Geneefse wijze’ door Middelburg trokken, alwaar zij de Franciscanenkerk bezetten.
- Historische verbanden tussen de Opstand en de Franse godsdienstoorlogen. Referenties aan de Franse geloofsbelijdenis en het ontstaan van nationale identiteiten mede op geloofsbasis.
- Hagepreken op Walcheren door de Picardische schoenlapper/predikant Obry.
- De Franse oorsprong van de beeldenstorm in Middelburg.
- De mislukte inval op Walcheren door de graaf van Toulouse, broer van Filips van Marnix van Sint Aldegonde; hun vader was een Hugenoot uit Bourgondië, oorspronkelijk Savoyard.
- De gewetensstrijd van Willem van Oranje bij het overwegen van inroeping van Franse militaire hulp, welke hem onvermijdelijk in het kamp der calvinisten zou brengen.
- De advisering door Hugenotenleider admiraal Gaspard de Coligny aan Oranje, ter omvorming van de Watergeuzen tot een reguliere Marine. De kritiek in de historiografie op deze ‘souvereine daad’.
- Het rampzalige effect van de Bartholomeusnacht of Parijse Bloedbruiloft d.d. 23 aug. 1572 – waarbij Coligny omkwam – op de veldtocht van Lodewijk van Nassau die de bezetting van Bergen (Mons) moest opgeven toen de beloofde Hugenootse hulp uitbleef; door de auteur gekenmerkt als kantelpunt in onze ‘Tachtigjarige Oorlog’.
- De militaire prestaties van de gebroeders Charles en Louis de Boisot (van protestantse Bourgondische afkomst), gesneuveld in dienst van Oranje.
- Interventies op Zuid-Beveland, Duiveland en Schouwen door Hugenootse eenheden in dienst van Oranje.
- Mislukte Hugenotenrepubliek op Walcheren (unieke documentatie). Het arrogante gedrag van Hugenootse bezettingstroepen op dit eiland en hun vervanging door Engelsen en Schotten.
- De rol van overloper Champagney (broer van kardinaal Granvelle) die eerder door Filips II beloond werd doordat hij de verandering van Besançon in een “Bourgondisch Genève” had voorkomen.
- De ommezwaai van de ‘veile Waalse adel’ (volgens Fruin een tautologie!) als reactie op het radicale calvinisme in de Vlaamse en Brabantse steden (ook beginnend in Holland).
Het boek is een bewerking van het proefschrift dat Adriaan van Riemsdijk in november 2021 met succes verdedigd heeft ter verkrijging van de graad van doctor aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, Faculteit Religie en Theologie. Het releveert tal van historische feiten die van invloed zijn geweest op het verloop van de Opstand en de kerkgeschiedenis, maar in de algemene geschiedschrijving onvermeld bleven. Vele daarvan houden verband met de Franse godsdienstgeschiedenis.
Het boek is te koop voor €35 via de website van Uitgeverij Verloren, specialist in historische uitgaven.
Publicatie van dit boek werd mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Familiefonds Hurgronje.
0 comments